Sedetik Mengenali Syair...

Syair dikatakan berasal daripada perkataan Arab yang bermaksud puisi secara umum. Dalam Bahasa Melayu, istilah syair menjadi istilah yang khusus.Mengikut Harun Mat Piah 1989,syair Melayu dikatakan tidak beracunkan syair daripada tradisi Arab atau mana-mana puisi Arab-Parsi tetapi syair Melayu sudah mempunyai bentuk dan acuan Melayu asli masyarakat Melayu sendiri.Orang Melayu mula mengenali syair sejak zaman bertapaknya Islam di alam Melayu melalui pengkajian kitab yang terdapat bentuk syair seperti kitab Al-Luma, Fusus Al-Hikam,Al-Insan al-Kamil yang dibawa oleh pengembang Islam ke Melaka.

Peranan syair:-
1.Sebagai medium untuk berdakwah
2.Sumber kepada ilmu pengetahuan
3.Sebagai nasihat\pengajaran
4.Sumber sejarah dan budaya masyarakat
5.Sebagai media untuk berkomunikasi antara satu sama lain
6.Sebagai sumber hiburan
7.Untuk mengisi masa lapang
8.Dinyanyikan atau dilagukan untuk mengiringi tarian tertentu.


Ciri-Ciri Syair:-

1.Tiap bait terdiri daripada empat baris.
2.Biasanya stia baris mengandungi 8-12 suku kata
3.Syair bersajak sama a-a-a-a
4.Keempatnya terdiri daripada rangkaian cerita, tidak ada sampiran.


Contoh Syair:-

Nasihat Ayahnda

Dengarkan tuan ayahnda berperi,
Kepada anaknda muda bestari,
Jika benar kepada diri,
Nasihat kebajikan ayahnda beri.

Ayuh anaknda muda remaja,
Jika anaknda mengerjakan kerja,
Hati yang betul hendaklah disahaja,
Serta rajin pada bekerja.

Menjalankan kerja janganlah malas,
Zahir dan batin janganlag culas,
Jernihkan hati hendaklah ikhlas,
Seperti air di dalam gelas.

Tutur yang manis anaknda tuturkan,
Perangai yang lembut anaknda lakukan,
Hati yang sabar anaknda tetapkan,
Perasaan orang anaknda fikirkan.

Nasihat ayahnda anaknda fikirkan,
Keliru syaitan anaknda jagakan,
Orang berakal anaknda hampirkan,
Orang jahat anaknda jauhkan.



Ciri-Ciri umum Syair

1.Berangkap.
2.Bentuk terikat
3.Empat baris satu rangkap.
4.Kesemua baris ialah maksud/isi/sampiran.
5.Rima akhir terikat/sama/aaaa bagi setiap rangkap.
6.Jumlah bilangan perkataan sebaris di antara 3/4 hingga 5/6.
7.Jumlah bilangan suku kata sebaris di antara 8/9/10 hingga 12/13/14.
8.Dilafazkan secara berlagu ( Lagu rakis, Siti Zubaidah, bangsawan/purbawara, ulik mayang dll ).
9.Setiap rangkap tidak boleh berdiri sendiri.
10.Di antara satu rangkap dengan rangkap lain ada pertalian masud.
11.Ada jeda/pause/sezura/hentian sementara di tengah baris.
12.Keseluruhan rangkap merupakan kesatuan maksud/isi/kisah/cerita/peristiwa.
13.Isi syair berunsur nasihat/pengajaran/pesanan/ilmu/pendidikan/keagamaan/dakwah/sejarah/peristiwa   dll ).
14.Isi syair bersifat objektif/hakikat/kebenaran.
15.Sejenis puisi Melayu tradisional dari pengaruh Arab/Farsi

Hasil Ciptaan

Berhati-Hati

Wahai pengguna orang budiman,
Ingat-mengingati sesama teman,
Mana yang baik buat teladan,
Sikap yang buruk jadikan sempadan.

Semua nasihat telah diberikan,
Mengapa tidak dijadikan teladan,
Sifat sombong jangan diamalkan,
Menunjuk hebat hendaklah dielakkan.

Had memandu terang dan nyata,
Kalau dilanggar mengundang bahaya,
Aral melintang di hadapan mata,
Tak sempat henti padah jadinya.

Jangan bersaing sesama pengguna,
Akibat nanti buruk akhirnya,
Bukan tempat untuk berlumba,
Peraturan diikut selamat semua.

Insaflah wahai para sahabat,
Bergurau di jalan bukanlah tempat,
Berlumba haram jangan terlibat,
Ingat pesanku semua sahabat.